Wat is een afsprakenstelsel?

Een afsprakenstelsel is een set aan specificaties, regels en afspraken die de governance van een systeem met meerdere partijen bepalen. Een afsprakenstelsel wordt gevormd vanuit een gemeenschappelijk doel, het is gemaakt om transacties tussen de groep deelnemers te faciliteren, onder de set van afgesproken requirements.

iDEAL en GSM zijn aansprekende voorbeelden van afsprakenstelsels voor betalen en mobiel telefoneren. Voordelen voor de consument:

• Ze kan van aanbieder veranderen;
• Ze kan zelf bepalen via welke bank ze betaalt;
• Ze kan met iedereen bellen. 

Horizontale afsprakenstelsels

Een afsprakenstelsel kan sectoronafhankelijk zijn. Dit is een horizontaal afsprakenstelsel. Een voorbeeld is Qiy en het afsprakenstelsel van de overheid voor Elektronische Toegangsdiensten. 

Verticale afsprakenstelsels

Sectoren kunnen echter ook kiezen voor een eigen uitwerking van een afsprakenstelsel. Dit is een verticaal afsprakenstelsel. De zorg kiest bijvoorbeeld voor een eigen afsprakenstelsel (MedMij) en de sector logistiek voor iSHARE. 

MedMij is een belangrijk verticaal afsprakenstelsel in Nederland. Enerzijds vanwege het belang dat het delen van medische gegevens heeft voor mensen, maar ook omdat het qua opzet en gedetailleerde uitwerking breed gedragen wordt, geflankeerd door wetgeving die een en ander afdwingt. Voorts is over de adoptiestrategie veel nagedacht.

Banken pleiten voor horizontaal afsprakenstelsel rond data-delen 

De NVB pleit voor een afsprakenstelsel rond data-delen. Data-deling moet volgens de banken uitgaan van allen-op-allen (sectoren) principe en zou van toepassing moeten zijn op zowel de private als publieke sector. In principe zouden er geen uitzonderingen moeten zijn voor data-gebruikers onder de reikwijdte van de AVG. Wel kan proportionaliteit van belang zijn om kleine marktpartijen vrij te stellen van aansluiting op een scheme: een vorm van ‘comply or explain’ voor kleine bedrijven is te overwegen. De bouwblokken van een scheme voor data-deling zijn benoemd. 

Netspar pleit voor verticaal afsprakenstelsel datadelen financiële gegevens 

Netspar schetst contouren voor afspraken rond datadelen financiële gegevens en identificeert componenten voor een domein overstijgende infrastructuur ten dienste van persoonlijke financiële planning. 

Adoptie van een afsprakenstelsel is niet vanzelfsprekend

De toepassing van afsprakenstelsels is niet vanzelfsprekend, omdat hier vaak kip-ei uitdagingen bestaan. Aanbieders van diensten doen investeringen terwijl het onzeker is of consumenten gebruik gaan maken van diensten, en consumenten zijn terughoudend vanwege het lage aantal diensten. Bij aansluiting op een afsprakenstelsel is het van belang hier rekening mee te houden. Wettelijke dwang kan als hefboom fungeren. Gemak is volgens experts de belangrijkste driver voor adoptie.

Zorgeloos Vastgoed

Zorgeloos Vastgoed biedt eigenaren van woningen duidelijkheid en zekerheid, doordat ze met betrouwbare en gevalideerde gegevens eerder, beter en complete informatie kunnen bieden voor de koper, verkoper, woning en financiering. In het initiatief ‘Zorgeloos Vastgoed’ werken NVM, KNB, HDN en Kadaster samen aan betrouwbare informatievoorziening in de vastgoedketen. Zorgeloos Vastgoed biedt de consument en branchegenoten informatie tijdens alle fases van het wonen: zoeken, kopen, wonen en verkopen. De consument bepaalt met wie hij zijn gegevens deelt, op een veilige en betrouwbare manier en de ontvangende partij kan vertrouwen op eenduidige en begrijpelijke informatie, die direct van de bron afkomstig is.

Een struikelpunt dat Zorgeloos Vastgoed aanpakt is dat bij het kopen van een woning veel (persoonlijke) gegevens moeten worden aangeleverd bij verschillende partijen.

De taxonomie van Zorgeloos Vastgoed is gepubliceerd.