Algemeen

We zien de afgelopen jaren een aantal ontwikkelingen rond het gebruik van data in financiële processen in het algemeen en verzekeringsprocessen in het bijzonder. Dit betreft onder meer:

• In de laatste 20 jaar nam het belang van data in stapjes toe. Van het creëren van inzicht (rapportage), tot het genereren van waarde (kenmerken van product op basis van analyse) tot data gedreven besluitvorming (realtime premieberekening of online risico-inventarisatie). 
• Het belang van het combineren van eigen data met externe bronnen neemt verder toe binnen alle fasen van verzekeren. 
• Steeds meer data komen vrij beschikbaar onder de noemer Open data. Deze data zijn openbaar en vrij te gebruiken. 
• Veel (semi-)overheidsinstellingen leveren data vanuit de eigen processen. Ook overheidsinstellingen hebben vanuit hun rol een belang in niet-commerciële thema’s als bijvoorbeeld fraudeonderzoek of algemene risicopreventie. 
• Commerciële databronnen kunnen in aanvulling op bovenstaande databronnen zeer waardevol zijn. 
• Regie over financiële gegevens afkomstig uit verschillende databronnen voegt – zeker in potentie - veel waarde toe voor de consument.

Belang van data voor de consument

Regie over financiële gegevens afkomstig uit verschillende databronnen voegt veel waarde toe voor de consument:

• Het zijn voor mensen belangrijke gegevens die tijdens de hele levensloop een rol spelen en bovendien erg privacygevoelig zijn. Dit laatste brengt met zich mee dat wetgeving – onder meer de Algemene Verordening Gegevensbescherming – een belangrijke rol speelt.
• Het zijn gegevens die gedistribueerd opgeslagen zijn in zowel het private als publieke domein. Dit betekent dat regie in termen van – met 1 druk op de knop kan ik over de gegevens beschikken, ze filteren en ter beschikking stellen aan afnemers – niet vanzelfsprekend is.
• Naarmate de regie leidt tot snellere en effectievere allocatie van gegevens ten behoeve van de geselecteerde dienstverleners, worden de achterliggende processen effectiever en efficiënter. 

Regie op financiële gegevens moet het mogelijk maken dat consumenten sneller en beter overzicht hebben over hun financiële positie en de data kunnen delen met dienstverleners (hypotheekadviseurs, pensioenadviseurs, financiële planners, schuldhulp verleners etc.). Meer inzicht in de eigen financiële gegevens zou betekenen dat ook meer verantwoordelijkheid genomen kán worden voor de eigen financiën (eigen regie op financiën) en maatschappelijke schade door schulden en armoede kan worden beperkt.

 Binnen regie op financiële gegevens zijn meerdere domeinen te identificeren:

• Hypotheken;
• Pensioenen;
• Beleggingsverzekeringen;
• Financiële planning;
• Verzekering tegen arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, overlijden;
• Charitatieve voorzieningen;
• Consumptieve financiering;
• Private lease;
• Verhuur (vastgoed);
• HR.

Inzicht en overzicht niet voldoende

De digitalisering van de samenleving zorgt ervoor dat consumenten steeds meer gewend raken aan digitale tools. Ook wordt financiële data steeds beter en makkelijker toegankelijk. Waar financieel inzicht in het verleden vooral een product was voor de vermogende particulier (het domein voor financieel planners) is het bieden van financieel inzicht en overzicht meer beschikbaar gekomen voor de gewone consument. Via allerlei apps en portals is toegang tot financiële data. Dat zorgt ervoor dat de acceptatiegraad van financiële planningtools is toegenomen de afgelopen jaren, consument raken meer gewend om digitale tools te gebruiken. 

De grootste uitdaging is echter niet het geven van inzicht en overzicht, maar vooral het activeren van consumenten. Veel consumenten vertrouwen daarom op een financieel adviseur om de juiste keuzes te maken. 

Belang van data voor zakelijke klant

Bedrijven/werkgevers wisselen data uit met onder meer UWV, Belastingdienst, Kamer van Koophandel, pensioenuitvoerders, arbodiensten, verzekeraars. Hierbij wordt vaak gebruik gemaakt van een intermediair en/of administratiekantoor. Hiermee kan men voldoen aan allerlei wettelijke en contractuele verplichtingen. Daarnaast willen bedrijven hun klanten kennen, bijvoorbeeld met het oog op kredietwaardigheid. Met behulp van data analytics is het mogelijk om de klantreis in kaart te brengen. Hier zijn veel leveranciers actief. Sprake is van veel tools.

Belang van data voor financiële processen

Beschikbare eigen data binnen de organisatie verstrekt door de klant, afkomstig uit monitoring of afgeleid is belangrijk voor bijvoorbeeld het vaststellen van risico’s, marketing acties of klantbediening. Met name eigen afgeleide data (bijv. risico indicatoren) zijn steeds vaker mede afgeleid van externe data. 

Praktijk voorbeelden rond de inzet van externe data:

• Gemak: Er wordt steeds minder data gevraagd aan de klant (bijvoorbeeld gewicht voertuig).
• Risico: Toetsen omdat het kan (eigendom pand) of moet (UBO).
• Verkoop: houdt de ontwikkeling van het zoekvolume bij Google Trends voor ‘premie AOV’ gelijke tred met de activiteiten op de eigen website of het eigen extranet? 
• Schade: sluiten de schademeldingen rond hagelschade aan bij de neerslagrapportage van het KNMI?
• Product management: sluit de herbouwwaarde van een opstalportefeuille aan bij een berekening op basis van externe databronnen? 

Het belang van het combineren van eigen data met externe bronnen neemt verder toe binnen alle fasen van het verzekeringsproces. Dit maakt het belangrijk een goed beeld op te bouwen rond de beschikbaarheid, de kwaliteit en de ontsluiting van die databronnen.

Belang van data voor keten

De keten bedient de particuliere en zakelijke klant. Gelet op het belang van data voor deze klanten is data ook voor de keten essentieel. Ketenpartijen delen voor veel processen ook onderling data, bijvoorbeeld verzekeraars en adviseurs, verzekeraars en schadeherstellers.

Voorbeeld: delen data tussen verzekeraar en adviseur
Maandelijks stelt de verzekeraar vast voor welke polissen zij premie- en provisienota’s gaat versturen. Voor deze polissen stuurt hij prolongatieberichten naar zijn adviseurs. Deze adviseurs kunnen dan onder meer de provisie automatisch boeken en nota’s versturen naar hun klanten.